Motywacja to zagadkowe pojęcie. Czym właściwie jest i skąd się bierze? Według definicji jest to powód wszystkich naszych działań i chęci. To pragnienie dążenia do określonego celu i jednocześnie kluczowy element w jego osiągnięciu. Bywają dni, gdy nie mamy ochoty na zrobienie czegokolwiek, a niekiedy coś sprawia, że wkładamy w jakąś czynność całkiem sporo wysiłku. Tym właśnie jest motywacja – impulsem do wprowadzenia w nasze życie zmiany, w mniejszym lub większym stopniu.
By zrozumieć, w jaki sposób możemy wpływać na naszą motywację, najpierw należy poznać jej źródło. Na tej podstawie wyróżniamy motywację zewnętrzną i wewnętrzną.
Motywacja zewnętrzna
Najprościej mówiąc, motywacja zewnętrzna polega na angażowaniu się w działania mające na celu uzyskanie nagrody lub uniknięcie kary. Niekoniecznie musimy uznawać te czynności za przyjemne. Wykonujemy je, aby uzyskać coś w zamian lub czegoś uniknąć. Można to przedstawić na przykładzie studiowania… Przed nami egzamin z przedmiotu, który nie jest dla nas interesujący. Mimo tego, mamy świadomość, że jeśli nie zdamy egzaminu, trudno będzie zorganizować czas na jego powtórne napisanie. Będzie się to wiązać z ogromnym stresem! Sama myśl o tym, może być dla nas motywacją, by jak najlepiej się nauczyć. Kolejny przykład to praca, z którą nie wiążemy przyszłości i którą wykonujemy, żeby zarobić pieniądze przeznaczone na inny cel. Ten typ motywacji jest najczęściej spotykany i efektywny tylko wtedy, gdy stale otrzymujemy bodźce z zewnątrz – nagrody lub kary.
Motywacja wewnętrzna
Drugi rodzaj motywacji jest nieco bardziej skomplikowany. Czasami może się wydawać podobny do motywacji zewnętrznej, ale jak sama nazwa wskazuje – wynika z naszej wewnętrznej satysfakcji z wykonywania określonych czynności. Na przykład, kiedy wychodzimy z domu, by podjąć się aktywności fizycznej, która wpłynie pozytywnie na nasze zdrowie i sprawi, że będziemy się lepiej czuć w swoim ciele – motorem do działania jest wewnętrzna motywacja. Spójrzmy na wspomniany wcześniej przykład – nauka na egzamin z przedmiotu, który nie należy do ulubionych. Chęć uniknięcia kary to zewnętrzna motywacja. Jeśli jednak spojrzymy na tę sytuację z innej perspektywy, zrozumiemy, że wiedza ta będzie niezbędna w naszej karierze i zdobędziemy umiejętności, które pozwolą nam lepiej wykonywać swój zawód – wtedy nasza nauka będzie wynikała z wewnętrznej motywacji.
Jest to więc wykonywanie czynności dla własnego dobra lub dobra innych ludzi, a nie chęci uzyskania zewnętrznych korzyści. Samo działanie staje się nagrodą. Dlatego motywacja wewnętrzna może być często silniejsza i trwać dłużej niż zewnętrzna.
Warto zauważyć, że nie oznacza to, iż motywacja będzie trwać wiecznie…
Aby ją utrzymać, musimy regularnie przypominać sobie powody naszego postępowania. Następnie wyobraźmy sobie, jak będziemy się czuć, gdy wszystko, co chcemy osiągnąć, się uda i będziemy świadomi, że zrobiliśmy co w naszej mocy, by to się stało. Tego typu refleksja połączona z odpowiednim planem działania może dać nam wystarczający impuls, by pokonywać swoje słabości i dążyć do wyznaczonych przez nas celów.
,,Motywacja pozwala wystartować. Nawyk utrzymuje w ruchu”
Jim Ryun
Piotr Skiba
Źródła:
- https://psychcentral.com/lib/the-power-of-positive-internal-motivation/
- https://www.verywellmind.com/differences-between-extrinsic-and-intrinsic-motivation-2795384
- https://www.psychologytoday.com/intl/basics/motivation
- https://www.researchgate.net/publication/233086242_The_relationship_of_interest_to_internal_and_external_motivation