Przegląd branżowy – kwiecień

Przedstawiamy podsumowanie najistotniejszych wydarzeń i odkryć, które miały miejsce w branży farmaceutycznej w kwietniu.


Ministerstwo Zdrowia i Narodowy Fundusz Zdrowia informują, że wszystkie osoby posiadające Internetowe Konto Pacjenta (IKP) mogą upoważnić farmaceutę do wglądu w zrealizowane od stycznia 2019 roku recepty papierowe oraz e-recepty. Dostęp do danych można nadać wszystkim pracownikom apteki (bądź punktu aptecznego) lub konkretnemu farmaceucie. Na podstawie udostępnionych informacji aptekarz będzie mógł m.in.: wskazać możliwe niekorzystne interakcje między przyjmowanymi przez pacjenta lekami, zaproponować ich tańsze zamienniki oraz poinstruować, jak prawidłowo przechowywać farmaceutyki. [1]


Agencja Badań Medycznych przekaże 300 milionów złotych na wdrożenie innowacyjnych technologii opartych na RNA. Rozwój biologii molekularnej i wykorzystywanie kwasów nukleinowych daje nadzieję na projektowanie nowych cząsteczek, skutecznych w leczeniu czy diagnostyce danych jednostek chorobowych. Celem tego przedsięwzięcia jest również zapewnienie bezpieczeństwa Polaków na wypadek kolejnej pandemii, m.in. poprzez opracowywanie szczepionek opartych właśnie na metodzie mRNA. [2]


16 kwietnia weszła w życie ustawa o zawodzie farmaceuty opublikowana 15 stycznia 2021 roku w Dzienniku Ustaw. Stanowi ona, że zawód farmaceuty jest samodzielnym zawodem medycznym oraz kodyfikuje nieuporządkowane wcześniej kwestie dotyczące warunków uzyskiwania prawa do wykonywania zawodu farmaceuty, zasad jego wykonywania, a także reguluje  obowiązek ustawicznego doskonalenia zawodowego. Ustawa wprowadza także liczne zmiany w Prawie farmaceutycznym, które dotyczą m.in. minimalnych norm zatrudnienia w aptece szpitalnej i dziale farmacji szpitalnej oraz zakresu zadań kierownika apteki. [3]


Analiza danych opublikowanych w Journal of Endocrinology wskazuje, że niedobory witaminy D mogą upośledzać siłę mięśni. Podczas badań stwierdzono, że u myszy z niedoborem tej witaminy występuje osłabiona funkcja mitochondriów mięśni, które przekształcają składniki odżywcze w energię. Może to sugerować, że zapobieganie niedoborom witaminy D, przede wszystkim u pacjentów geriatrycznych, może pomóc w utrzymaniu siły i funkcji mięśni. [4]


Według sondażu przeprowadzonego przez Quadrant Strategies, 19 milionów Amerykanów (około jedna trzecia osób obecnie odmawiających szczepień) deklaruje, że zaszczepiłoby się przeciw Covid-19, gdyby preparat dostępny był w postaci tabletki zamiast zastrzyku igłowego. W odpowiedzi na zapotrzebowanie rynku, firma Vaxart opracowała szczepionkę przeciwko koronawirusowi w formie tabletki podawanej doustnie. Zakończone badanie pierwszej fazy osiągnęło odpowiednio pierwszorzędowe i drugorzędowe punkty końcowe, takie jak bezpieczeństwo i immunogenność. Preparat  o nazwie VXA-CoV2-1 indukował silne odpowiedzi limfocytów T CD8 +, które potencjalnie chronią przed pierwotnymi, jak również nowo pojawiającymi się szczepami Covid-19. [5]


Naukowcy z Uniwersytetu Południowej Danii opracowali nowy antybiotyk, który może być rozwiązaniem narastającego problemu, jakim jest oporność bakterii. Dzięki unikalnemu mechanizmowi działania, lek ten zwalcza zarówno oporne enterokoki i paciorkowce, jak również gronkowce, a oporność bakterii rozwija się powoli. Według badaczy lista drobnoustrojów, wobec których antybiotyki są nieskuteczne będzie nieustannie ulegała wydłużeniu, co narzuca konieczność opracowywania i wprowadzania na rynek nowych farmaceutyków. [6]


Uczeni z Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie odkryli nowy podtyp chłoniaka. Określili zmianę chromosomową, która doprowadza do rozwoju nowotworu – powielenie fragmentu długiego ramienia 11 chromosomu, równolegle z utratą jego części końcowej (tzw. aberracja 11q).  Jak się również okazało, chłoniaki z aberracją 11q odpowiadają w zbliżonym stopniu na terapię stosowaną w chłoniaku Burkitta, a wyleczalność pacjentów jest na analogicznie wysokim poziomie. Daje to nadzieję na wdrożenie terapii celowanej i całkowite wyleczenie chorych na agresywną postać chłoniaka. [7]


Badacze z Laboratorium Stosowanej Sztucznej Inteligencji w Ośrodku Przetwarzania Informacji – Państwowym Instytucie Badawczym (OPI PIB) wykorzystali sztuczną inteligencję (SI) do usprawnienia diagnostyki obrazowej raka prostaty. Analizowano efekt lokalizacji zmiany w prostacie. Okazało się, że wyniki otrzymane za pomocą modeli wykorzystujących sieci neuronowe były takie same lub lepsze od diagnozy postawionej przez doświadczonych radiologów. Potwierdziły to wyniki badania OPI PIB, gdzie posłużono się danymi od 6 radiologów oceniających 32 zmiany nowotworowe. Warto podkreślić, że sztuczna inteligencja nie zastąpi lekarzy, ale ułatwi im pracę i przyspieszy proces terapeutyczny pacjenta. [8]


Dominika Szmechtyk, Aleksandra Byster


Źródła:

  1. https://www.nia.org.pl/2021/04/15/udostepnij-ikp-i-pokaz-farmaceucie-swoje-leki/ 
  2. https://abm.gov.pl/pl/aktualnosci/840,ABM-przekaze-300-mln-na-wdrozenie-technologii-RNA-w-Polsce.html
  3. https://www.aptekarzpolski.pl/aktualnosci/16-kwietnia-2021-roku-wchodzi-w-zycie-ustawa-o-zawodzie-farmaceuty/ 
  4. https://www.pharmacytimes.com/view/vitamin-d-deficiency-linked-to-impaired-mitochondrial-function-in-skeletal-muscle
  5. https://www.rynekaptek.pl/farmakologia/tabletka-zamiast-igly-trwaja-badania-nad-doustna-szczepionka-na-covid,42966.html  
  6. https://www.pharmacytimes.com/view/new-antibiotic-could-fight-resistant-bacteria
  7. https://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news%2C87408%2Cpolscy-naukowcy-odkryli-nowy-podtyp-chloniaka-co-pozwala-skutecznie-leczyc
  8. https://opi.org.pl/sztuczna-inteligencja-pomaga-w-diagnozie-raka-prostaty/

©  Polskie Towarzystwo Studentów Farmacji  2024

Zaloguj się używając swojego loginu i hasła

Nie pamiętasz hasła ?

Ta strona używa plików cookie. Więcej informacji

Nasza strona internetowa używa plików cookies (tzw. ciasteczka) w celach statystycznych, reklamowych oraz funkcjonalnych. Dzięki nim możemy indywidualnie dostosować stronę do twoich potrzeb. Każdy może zaakceptować pliki cookies albo ma możliwość wyłączenia ich w przeglądarce, dzięki czemu nie będą zbierane żadne informacje.

Zamknij