Nowe metody leczenia, plany Minister Zdrowia, reformy i nowelizacje – w kwietniu sporo się działo, warto być na bieżąco!
1 kwietnia 2024 r. zaczął obowiązywać nowy wykaz leków refundowanych. Warto zaznaczyć, że od początku roku 2024 nowe listy pojawiają się co trzy, a nie dwa miesiące i to właśnie kwietniowy wykaz jest pierwszym wydanym po upływie 3 miesięcy. Pojawiło się w nim wiele zmian, dołączono do niego nowe wykazy G1 i G2, a liczba leków, które się w nim znajdują wyniosła 355. Przypominamy, że wspomniany wykaz G1, to leki wytwarzane w Polsce lub których substancja czynna została wyprodukowana w naszym kraju, natomiast wykaz G2 to leki, które zostały wyprodukowane w Polsce, z substancji czynnej również wytworzonej w Polsce. Kluczowymi zmianami na nowej liście refundacyjnej było dodanie do niej 33 nowych cząsteczek i 86 nowych produktów lub wskazań, tym samym usunięto z niej 72 produkty lub wskazania. Modyfikacjom uległy także ceny zbytu netto. 1
15 kwietnia odbyła się rozmowa szefowej Kancelarii Prezydenta Grażyny Ignaczak-Bandych oraz prezesa Naczelnej Rady Aptekarskiej Marka Tomkowa, a głównym tematem spotkania miały być skutki wprowadzenia nowelizacji w Prawie Farmaceutycznym (Apteka dla Aptekarza 2.0). Poruszono także temat roli farmaceuty w świadczeniu szerszych usług dla obywateli, w tym szczepień i programów profilaktycznych, a także omówiono stanowisko NRA na temat antykoncepcji awaryjnej. Jak przyznaje Marek Tomków, rozmowa pozwoliła wyjaśnić wątpliwości w wymienionych kwestiach. 2
Podczas konferencji prasowej w resorcie zdrowia 10 kwietnia, Minister Zdrowia – Izabela Leszczyna poinformowała o zamiarach wprowadzenia szczepień przeciw HPV w szkołach oraz aptekach. Do programu szczepień przeciw HPV będą mogły dołączyć nie tylko apteki posiadające już doświadczenie w świadczeniu usługi szczepień, ale też wszystkie inne wrażające taką chęć. Co ciekawe, poinformowała także, że w przypadku starszych dzieci nie będzie konieczności okazania recepty od lekarza rodzinnego, a szczepienie będzie mogło być przeprowadzone po wystawieniu recepty farmaceutycznej. 3
Parlament Europejski 10 kwietnia przyjął projekt reformy strategii farmaceutycznej Unii Europejskiej. Poinformowano, że ma on na celu wspierać innowacje w zakresie produkcji leków, równą dostępność do produktów leczniczych dla pacjentów oraz wspierać walkę z lekoopornością wśród preparatów przeciwdrobnoustrojowych. Jedną z propozycji Parlamentu Europejskiego jest wydłużenie ochrony patentowej oraz wsparcie prac nad opracowaniem nowych leków przeciwdrobnoustrojowych. Zaproponowano także, że każdy koncern, który opracuje i wprowadzi na rynek europejski nowy lek przeciwdrobnoustrojowy, otrzyma nagrodę finansową. 4
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 29 kwietnia 2024 r. w sprawie programu pilotażowego w zakresie usług farmaceuty dotyczących zdrowia reprodukcyjnego, które weszło w życie 1 maja, rozpoczęły się nabory wniosków aptek, które chciałyby dołączyć do pilotażu. Zaznaczono jednak, że nie oznacza ono, że już od tego momentu usługa jest realizowana w aptekach. Dodatkowo 30 kwietnia wydano Zarządzenie Prezesa NFZ, które przedstawia szczegółowe zasady realizowania usługi przez apteki i jej dołączenia do projektu. Podczas zawierania umów z aptekami, NFZ będzie kierować się kolejnością zgłoszeń. Zwraca się uwagę, że kwestia dostępności usługi dla nieletnich pacjentek pozostaje niewyjaśniona, bowiem Minister Zdrowia podkreślała, że zgoda opiekuna nie będzie konieczna do jej realizacji, przeciwnego zdania jest natomiast NRA. 5,6
Pierwsze takie zabiegi leczenia migotania przedsionków w Polsce – nowa metoda PFA (pulsed-field ablation) została wprowadzona w Klinicznym Oddziale Elektroradiologi Samodzielnego Publicznego Szpitala nr 4 w Lublinie. Metoda jest małoinwazyjna i wiąże się z mniejszym ryzykiem powikłań – za pomocą zjawiska elektroporacji, wybiórczo wyłączane są obszary mięśnia sercowego odpowiedzialne za nawroty arytmii. Skuteczność metody poparta jest 15-letnimi badaniami klinicznymi. 7
Według badania Międzynarodowej Organizacji Zdrowia (WHO), opublikowanego w czasopiśmie naukowym Lancet, dzięki szczepieniom co minutę można uratować sześć istnień. W ciągu ostatnich 50 lat szczepienia uratowały 154 mln osób. Głównie były to niemowlęta – aż 101 mln. W ten sposób szczepionki przyczyniły się bezpośrednio do zmniejszenia śmiertelności dzieci o 40 proc. na świecie i o ponad 50 proc. na kontynencie afrykańskim. Badanie obejmowało 14 szczepień – między innymi na odrę i polio. 8
Nowa metoda leczenia nowotworów w gliwickim Narodowym Instytucie Onkologii. Ośrodek ten, jako pierwszy i jedyny w Polsce, wprowadził radioterapię adaptacyjną. Metoda umożliwia bardzo precyzyjne dostosowywanie dawki promieniowania i dokładne lokalizowanie guza oraz zdrowych tkanek. Jej zastosowanie wymaga współpracy lekarzy i fizyków oraz wsparcia sztucznej inteligencji. 9
Na podstawie odpowiedzi 80 polskich startupów medycznych w ramach Raportu Top Disruptions in HealhCare, Polska Federacja Szpitali, Koalicja AI w Zdrowiu oraz wZdrowiu przedstawiają cząstkowe wyniki statystyczne. Na pierwszym miejscu sektorów, w których działają badane startupy medyczne, jest Al/machine learning (60,2%). Ważnymi obszarami są również wyroby medyczne (44,1%) oraz telemedycyna (40,9%), Oficjalna publikacja Raportu odbędzie się 11 czerwca na konferencji „AI & MEDTECH CEE”. 10
29 kwietnia na stronie Rządowego Centrum Legislacji ukazał się projekt nowelizacji rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie wykazu wyrobów medycznych. Projekt jest odpowiedzią na postulaty pacjentów, lekarzy i organizacji pacjenckich. Ma on na celu korektę oraz uszczegółowienie obowiązujących przepisów. Projekt zgłoszono do konsultacji publicznych i opiniowania z 21-dniowym terminem na zgłaszanie uwag. Rozporządzenie ma wejść w życie 1 września 2024 r. 11
Angelika Ziaja, Martyna Filipkowska
Źródła:
- Puls Medycyny, Od 1 kwietnia obowiązuje nowa lista leków refundowanych. Przypominamy o najważniejszych zmianach, https://pulsmedycyny.pl/od-1-kwietnia-obowiazuje-nowa-lista-lekow-refundowanych-przypominamy-o-najwazniejszych-zmianach-1212204 [Opublikowano: 01.04.2024 r. Dostęp: 10.05.2024 r.]
- Puls Farmacji, Prezes NRA rozmawiał z szefową Kancelarii Prezydenta o nowej roli farmaceuty, https://pulsmedycyny.pl/prezes-nra-rozmawial-z-szefowa-kancelarii-prezydenta-o-nowej-roli-farmaceuty-1213369 [Opublikowano: 16.04.2024 r. Dostęp: 10.05.2024 r.]
- Puls Medycyny, Leszczyna: szczepienia przeciw HPV będą dostępne w szkołach i aptekach, https://pulsmedycyny.pl/leszczyna-szczepienia-przeciw-hpv-beda-dostepne-w-szkolach-i-aptekach-1212941 [Opublikowano 10.04.2024 r. Dostęp 10.05.2024 r.]
- Redakcja mgr.farm, Strategia farmaceutyczna w UE. Parlament Europejski proponuje zmiany, https://mgr.farm/aktualnosci/strategia-farmaceutyczna-w-ue-parlament-europejski-proponuje-zmiany/ [Opublikowano 12.04.2024 r. Dostęp 10.05.2024 r.]
- Portal opieka.farm, Rozporządzenie dotyczące tabletki “dzień po” weszło w życie – co z niego wynika? https://opieka.farm/rozporzadzenie-dotyczace-tabletki-dzien-po-juz-obowiazuje/ [Opublikowano: 06.05.2024 r. Dostęp 10.05.2024 r.]
- Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia, https://dziennikmz.mz.gov.pl/legalact/2024/30/ [Opublikowano 29.04.2024 r. Dostęp 10.05.2024 r.]
- Redakcja rynekzdrowia, Nowa metoda leczenia migotania przedsionków. Pierwsze takie zabiegi w Polsce, https://www.rynekzdrowia.pl/Serwis-Kardiologia/Nowa-metoda-leczenia-migotania-przedsionkow-Pierwsze-takie-zabiegi-w-Polsce,258071,1014.html [Opublikowano: 30.04.2024 r. Dostęp: 10.05.2024 r.]
- Redakcja rynekzdrowia, WHO potwierdza: w ciągu ostatnich 50 lat szczepionki uratowały 154 mln istnień, https://www.rynekzdrowia.pl/Serwis-Szczepienia/WHO-potwierdza-w-ciagu-ostatnich-50-lat-szczepionki-uratowaly-154-mln-istnien,257852,1018.ht [Opublikowano: 24.04.2024. Zaktualizowano: 25.04.2024 r. Dostęp: 10.05.2024 r.]
- Redakcja rynekzdrowia, Po raz pierwszy w Polsce zastosowano u pacjentów radioterapię adaptacyjną, https://www.rynekzdrowia.pl/Serwis-Onkologia/Po-raz-pierwszy-w-Polsce-zastosowano-u-pacjentow-radioterapie-adaptacyjna,257885,1013.html [Opublikowano: 24.04.2024 r. Zaktualizowano: 25.04.2024 r. Dostęp: 10.05.2024 r.]
- Redakcja rynekzdrowia, Raport: większość startupów medycznych w Polsce z finansowaniem poniżej 200 tysięcy euro, https://www.rynekzdrowia.pl/Badania-i-rozwoj/Raport-wiekszosc-startupow-medycznych-w-Polsce-z-finansowaniem-ponizej-200-tysiecy-euro,257750,11.html. [Opublikowano: 22.04.2024. Zaktualizowano: 22.04.2024. Dostęp: 10.05.2024r.]
- Gumułka A. Wyroby medyczne wydawane na zlecenie – MZ planuje zmianę przepisów, https://cowzdrowiu.pl/aktualnosci/post/wyroby-medyczne-wydawane-na-zlecenie-mz-planuje-zmiane-przepisow. [Opublikowano: 29.04.2024. Dostęp: 10.05.2024r.]