Z przyjemnością przedstawiamy zestawienie najświeższych wydarzeń z branży farmaceutycznej, które miały miejsce w ciągu minionego miesiąca.
Sejm przyjął nowelizację ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych. Dzięki nowelizacji, program ,,Leki dla seniorów 75+” obejmie także osoby do 18 lat oraz powyżej 65. roku życia. Z programu będzie mogło skorzystać dodatkowe 11,5 miliona pacjentów. Co więcej, katalog leków objętych refundacją ma zostać rozszerzony.1
Naukowcy z Katedry Chemii Fizycznej Wydziału Chemii Uniwersytetu Gdańskiego opracowali nową formę (krystaliczną) nimesulidu, która poprawia rozpuszczalność leku 100-krotnie. Dzięki znacznie wyższej rozpuszczalności lek będzie lepiej przyswajalny dla organizmu oraz uwalniany w krótszym czasie. Ze wstępnych badań wynika, że krystaliczne formy leków mogą wykazywać działanie przeciwnowotworowe, przeciwbakteryjne oraz przeciwwirusowe, a nawet będą wykorzystywane w leczeniu chorób neurodegradacyjnych.2
Kraje Unii Europejskiej szykują się na sezon jesienno-zimowy i związane z nim niedobory antybiotyków na rynku. Wykonawcza Grupa Sterująca EMA ds. Niedoborów i Bezpieczeństwa Produktów Leczniczych opracowała następujące zalecenia:
- zwiększenie produkcji kluczowych antybiotyków, m.in. amoksycyliny, penicyliny V, azytromycyny i klarytromycyny,
- monitorowanie podaży i popytu,
- uświadamianie społeczeństwa na temat zasad racjonalnej antybiotykoterapii.3
Naczelna Izba Aptekarska opublikowała projekt nowego Kodeks Etyki Aptekarza RP, a do końca lipca każdy farmaceuta mógł zgłosić swoje uwagi. Co nowego przed nami? Przede wszystkim Kodeks zmieni swoją nazwę na ,,Kodeks Etyki Farmaceuty RP”, co sygnalizuje, że dokument dotyczy wszystkich farmaceutów, a nie tylko tych pracujących w aptece. W myśl nowego Kodeksu farmaceuta będzie mógł przekazać swoją opinię o decyzji lekarza, co było niedozwolone w poprzedniej wersji dokumentu. Dodatkowo farmaceuta nie będzie mógł reklamować produktów leczniczych, wyrobów medycznych, suplementów diety, a także żywności specjalnego przeznaczenia. Podkreślone też zostało znaczenie niezależności zawodowej farmaceutów.4 5
Rada Ekspertów Naczelnej Izby Lekarskiej sprzeciwia się stosowaniu metody „ILADS” u pacjentów z rozpoznaniem boreliozy. Metoda ta opiera się na długotrwałej antybiotykoterapii, co jak podkreśla Rada, może wiązać się z licznymi działaniami niepożądanymi, m.in. zaburzeniami mikrobioty jelitowej czy uszkodzeniami wątroby. Rekomendacje co do stosowania metody „ILADS”, opierają się dowodach medycznych wątpliwej jakości, a antybiotyki w chorobach zakaźnych winny być stosowane ostrożnie oraz zgodnie z wytycznymi leczenia danej choroby. Natomiast Krajowa Izba Diagnostów Laboratoryjnych stwierdza, iż badanie kleszczy nie jest badaniem diagnostycznym, a pacjenta leczy się na podstawie przesłanek takich jak ocena kliniczna lub wyniki badań laboratoryjnych i po rozpoznaniu jednostki chorobowej przez lekarza.6 7
Po roku nieobecności, do aptek powraca Alfadiol – jedyny aktywny analog witaminy D zarejestrowany na polskim rynku. Był on nieoceniony dla wielu pacjentów, zarówno dorosłych jak i dzieci, pozostając nie do zastąpienia innymi dostępnymi preparatami witaminy D. Alfadiol stosowany jest w zaburzeniach gospodarki wapniowo-fosforanowej spowodowanej przewlekłą niewydolnością nerek oraz niedoczynnością przytarczyc. W aptekach pojawi się w takim samym dawkowaniu i z poprzednią, znaną pacjentom nazwą handlową, natomiast przywrócenia jego produkcji podjęła się firma Polpharma.8
Świat nauki również obfituje w nowości. Jedną z nich jest badanie, opublikowane na łamach czasopisma Canadian Medical Association Journal (CMAJ) dotyczące oksykodonu. Oksykodon jest opioidem coraz częściej przepisywanym jako lek przeciwbólowy kobietom po porodzie i właśnie to stało się przedmiotem zainteresowania naukowców. Badacze przeanalizowali dane 70 607 pacjentek, które otrzymały receptę na opioidy, po wypisie ze szpitala w Ontario, w latach 2012-2020. Ponad dwie trzecie z nich zażywały oksykodon, a pozostała część kodeinę. W porównaniu ze wspomnianą kodeiną zażywanie oksykodonu nie zwiększało ryzyka na długotrwałe przyjmowanie tej grupy leków po porodzie. Co ciekawe, w przypadku porodów naturalnych, po których został przepisany wyżej wspomniany opioid, owo ryzyko pojawiało się, natomiast nie było obecne jeśli dziecko rodziło się poprzez cesarskie cięcie. Zdaniem naukowców potrzebnych jest więcej badań na ten temat.9
W lipcu został wykonany innowacyjny zabieg – wszczepienie soczewki teleskopowej. Jest to pierwszy tego typu zabieg przeprowadzony w Polsce, a zrealizowali go okuliści ze Szpitala Klinicznego nr 1 w Lublinie. Soczewka działa niczym teleskop – pomaga pacjentom widzieć więcej kolorów oraz bardziej szczegółowo (powiększa obraz aż 2,7 razy). Obecnie nie jest refundowana w naszym kraju – jedna sztuka kosztuje około 25 tys. euro. Lubelska klinika otrzymała ją w ramach programu naukowego.10
Julianna Pijaj, Daria Pitra
Źródła:
- Rynek Zdrowia, Darmowe leki dla dzieci i seniorów 65+. Ustawa przyjęta przez Sejm, [Opublikowano: 13.07.2023 Dostęp: 01.08.2023]
- Nauka w Polsce, Znany lek NLPZ skuteczniejszy dzięki Polakom, https://naukawpolsce.pl/aktualnosci/news%2C97646%2Cznany-lek-nlpz-skuteczniejszy-dzieki-polakom.html [Opublikowano: 19.07.2023 Dostęp: 01.08.2023]
- Mgr.farm, Co zrobić by nie zabrakło antybiotyków? Plany polskie i europejskie…, https://mgr.farm/aktualnosci/co-zrobic-by-nie-zabraklo-antybiotykow-plany-polskie-i-europejskie/ [Opublikowano: 25.07.2023 Dostęp: 01.08.2023]
- Puls medycyny, Nowy Kodeks Etyki Aptekarza RP – czas na konsultacje, https://pulsmedycyny.pl/nowy-kodeks-etyki-aptekarza-rp-czas-na-konsultacje-1189680 [Opublikowano: 04.07.2023 Dostęp: 01.08.2023]
- Projekt Uchwały w sprawie zmiany Kodeksu Etyki Aptekarza RP, https://www.nia.org.pl/wp-content/uploads/2023/07/Uchwala-KEA-z-wersja-22.06.2023r.-z-uzasad.-.pdf
- nil.org.pl, Rada Ekspertów NIL przeciwna stosowaniu metody „ILADS” w leczeniu boreliozy, https://nil.org.pl/aktualnosci/8140-rada-ekspertow-nil-przeciwna-stosowaniu-metody-ilads-w-leczeniu-boreliozy [Opublikowano: 26.07.2023 Dostęp: 31.07.2023]
- kidl.org.pl, [STANOWISKO] Badanie kleszczy w MLD – Krajowa Izba Diagnostów Laboratoryjnych, https://kidl.org.pl/news/view?id=6030 [Opublikowano: 22.07.2023 Dostęp: 31.07.2023]
- Puls medycyny, Ważny lek zawierający witaminę D wraca do aptek, https://pulsmedycyny.pl/wazny-lek-zawierajacy-witamine-d-wraca-do-aptek-1191737[Opublikowano: 28.07.2023 Dostęp: 31.07.2023]
- Medical Xpress, Oxycodone prescriptions after delivery not linked to longer-term opioid use compared to codeine https://medicalxpress.com/news/2023-07-oxycodone-prescriptions-delivery-linked-longer-term.html [Opublikowano: 31.07.2023 Dostęp: 31.07.2023]
- Puls medycyny, Okuliści z Lublina wszczepili pacjentce soczewkę teleskopową. To pierwszy taki zabieg w Polsce https://pulsmedycyny.pl/okulisci-z-lublina-wszczepili-pacjentce-soczewke-teleskopowa-to-pierwszy-taki-zabieg-w-polsce-1191870 [Opublikowano:31.07.2023 Dostęp: 31.07.2023]