Przegląd branżowy lipiec–wrzesień

Jeśli chcesz dowiedzieć się, co działo się w branży farmaceutycznej podczas wakacji, zapoznaj się z poniższym przeglądem informacji…


Naukowcy z Nanyang Technological University opracowali eksperymentalny lek, którego zadaniem ma być niszczenie komórek rakowych. Nanotechnologia umożliwiła pokrycie cząsteczki krzemionki aminokwasem- L-fenyloalaniną, którą komórki rakowe rozpoznają jako związek niezbędny do rozrastania się. Wspomniany aminokwas maskuje umieszczany wewnątrz niego nanoterapeutyk o nazwie nano-pPAAM, który z kolei rozpoczyna niszczenie komórki rakowej, dzięki wydzielaniu znacznych ilości reaktywnych form tlenu[1].


Naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Francisco stwierdzili, że enzym wątrobowy Gpld1 może być elementem, który jest odpowiedzialny za korzystny wpływ aktywności fizycznej na starzejący się mózg. Zmodyfikowano genetycznie myszy, by w ich wątrobach Gpld1 był wytwarzany w nadmiernej ilości. Okazało się, że trzy tygodnie zwiększonej ekspresji tego enzymu spowodowało identyczny skutek jak sześć tygodni regularnych ćwiczeń. Następstwem był również wzrost liczby neuronów w hipokampie.  Oparte na tym nowatorskie terapie być może będą chronić układ nerwowy przed degeneracją związaną z wiekiem[2].


Brytyjscy naukowcy przeprowadzili z substancją o nazwie agrina obiecujące eksperymenty, które opisali w piśmie ‘’Science Translational Medicine”. Z badań wynika, że związek ten  aktywuje obecne w stawie komórki macierzyste, które odbudowują zniszczoną chrząstkę, co czyni agrinę potencjalnym lekarstwem na dolegliwości, takie jak choroba zwyrodnieniowa stawów. W badaniach na myszach, po jednokrotnym podaniu  w ciągu ośmiu tygodni zarówno zniszczona chrząstka jak i kość w dużej mierze uległy trwałej regeneracji. Podobnie w czasie 6 tygodni zareagowały tkanki w stawach owiec. Naukowcy planują sprawdzenie toksyczności substancji i w przypadku pozytywnych wyników, badania z udziałem ludzi[3].


Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) i UNICEF podjęły nową współpracę mającą na celu wzrost wysiłków tych organizacji na rzecz zdrowia publicznego, które na pierwszym miejscu stawiają zmarginalizowane i wrażliwe populacje. Pierwszeństwo mają 4 strategiczne obszary wymagające natychmiastowych działań: 
– powszechne ubezpieczenie zdrowotne poprzez podstawową opiekę zdrowotną i podejście do systemów opieki zdrowotnej,
– zdrowie psychiczne oraz dobrostan i rozwój psychospołeczny,
– sytuacje nadzwyczajne dotyczące zdrowia publicznego,
– odżywianie matki i dziecka[4].


Ministerstwo Zdrowia skierowało do konsultacji publicznych dwa projekty rozporządzeń o bezpłatnych lekach dla kobiet w ciąży. Projekt zamiany rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie recept przewiduje dodanie na recepcie dla ciężarnej dodatkowego oznaczenia “C”. Umożliwi to weryfikację podczas realizacji recepty. Z kolei projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia, dotyczący sposobu i trybu finansowania tych leków, reguluje kwestię przeprowadzania rozliczeń finansowych między prezesem Narodowego Funduszu Zdrowia a właściwym ministrem do spraw zdrowia[5].


We wrześniu odbyło się trzecie posiedzenie podkomisji nadzwyczajnej, zajmującej się rozpatrzeniem projektu ustawy o zawodzie farmaceuty. Ustawa przewiduje większy zakres świadczonej przez farmaceutów pomocy m.in. przeglądy lekowe czy doradztwo przy drobnych dolegliwościach zdrowotnych. Celem regulacji ma być efektywniejsze wykorzystanie potencjału farmaceutów.
W trakcie posiedzenia komisji rozpatrywano także trzy poprawki dotyczące:
– skreślenia z procedowanego projektu art. 37 ap. ust.1 pkt. 2 Prawa farmaceutycznego zapisu określającego zasady cofania zezwolenia na prowadzenie apteki,
– zapisu związanego z usługami farmaceutycznymi realizowanymi w aptekach po wejściu w życie ustawy o zawodzie farmaceuty. Zgodnie z jej treścią mogłyby one jedynie z pozoru stanowić działalność prozdrowotną,
– wyłączenia z zakazu reklamy aptek informacji o świadczonych usługach opieki farmaceutycznej. Wszystkie poprawki zostały jednak odrzucone[6].


Produkty farmaceutyczne poważnie szkodzą ekosystemom. Dlatego 17 września 2020 roku Parlament Europejski przyjął rezolucję w sprawie strategii dotyczącej leków w środowisku. Dokument wzywa unijne instytucje do podjęcia zdecydowanych działań w celu zapobiegania powstawania w ekosystemach długotrwałych szkód, jakie powodują zanieczyszczenia farmaceutykami. Ponadto wzywa do ostrożniejszego stosowania leków, rozwoju bardziej ekologicznej produkcji i lepszego gospodarowania odpadami medycznymi w UE[7].


Agencja Badań Medycznych przeznaczyła 100 mln zł na stworzenie sieci dziesięciu wyspecjalizowanych Centrów Wsparcia Badań Klinicznych (CWBK), które mają na celu koordynowanie badań klinicznych w Polsce. Placówki, które otrzymają granty, utworzą CWBK jako centrum usług wspólnych, zapewniające kompleksowe i systemowe  wsparcie realizacji badań  zarówno komercyjnych jak i niekomercyjnych.  Pierwsze inwestycje w placówkach planowane są jeszcze w tym roku[8,9]!


Manuela Frączek, Aleksandra Byster


Źródła:


  1. https://www.rynekaptek.pl/farmakologia/nanoczasteczka-ma-przechytrzyc-raka-naukowcy-badaja-nowy-lek,40184.html  
  2. https://kopalniawiedzy.pl/proteina-Gpld1-neurodegeneracja-starzenie-sie-choroba-Alzheimera-cwiczenia-fizyczne-aktywnosc-fizyczna,32333
  3. https://www.rynekaptek.pl/farmakologia/badanie-agrina-powoduje-regeneracje-uszkodzonych-kosci-i-chrzastek,39728.html
  4. https://www.who.int/news-room/detail/18-09-2020-who-and-unicef-recommit-to-accelerating-health-and-well-being-at-all-ages
  5. https://pulsfarmacji.pl/4760223,64906,bezplatne-leki-dla-kobiet-w-ciazy-beda-recepty-c
  6. https://www.nia.org.pl/2020/09/24/zakonczylo-sie-trzecie-posiedzenie-podkomisji-nadzwyczajnej-ds-ustawy-o-zawodzie-farmaceuty/?fbclid=IwAR1RGv2o-TsXsNyB6CDmDc_a2TXQLh8PGzPRUGTGLpDkfwgtGneYJHVJ-HA
  7. https://www.rynekaptek.pl/prawo/pe-przyjal-rezolucje-ws-wplywu-lekow-na-ekosystem,40188.html
  8. https://abm.gov.pl/pl/aktualnosci/559,Wyniki-konkursu-CWBK-Powstanie-pierwsza-w-Polsce-siec-osrodkow-prowadzacych-bada.html
  9. https://www.aptekarzpolski.pl/aktualnosci/powstanie-centrum-wsparcia-badan-klinicznych/a

©  Polskie Towarzystwo Studentów Farmacji  2024

Zaloguj się używając swojego loginu i hasła

Nie pamiętasz hasła ?

Ta strona używa plików cookie. Więcej informacji

Nasza strona internetowa używa plików cookies (tzw. ciasteczka) w celach statystycznych, reklamowych oraz funkcjonalnych. Dzięki nim możemy indywidualnie dostosować stronę do twoich potrzeb. Każdy może zaakceptować pliki cookies albo ma możliwość wyłączenia ich w przeglądarce, dzięki czemu nie będą zbierane żadne informacje.

Zamknij