Kolejny miesiąc i kolejna porcja wiadomości z branży medycznej i farmaceutycznej. Jakie wieści przyniósł ze sobą wrzesień? Wśród nich są zarówno informacje pokrzepiające, jak i niepokojące. Oto aktualny Przegląd branżowy PTSF – zapraszamy do zapoznania się z nim.
Rozpoczynamy od aktualizacji statusu dotyczącego szczepień przeciwko COVID-19. Od 16 września drugą dawkę przypominającą mogą przyjąć osoby od 12 roku życia, które pierwszą dawką przypominającą zaszczepiły się co najmniej 3 miesiące wcześniej. Co ważne, szczepienie drugą dawką przypominającą uwzględnia preparaty przeciw wariantom Omikron BA.1 lub BA.4/5. Nie ma jednak możliwości wyboru szczepionki z konkretnym wariantem – pacjenci są szczepieni taką, jaka jest dostępna w danym punkcie szczepień. Warto przypomnieć, że drugą dawką przypominającą szczepione są w pierwszej kolejności osoby z grupy ryzyka: w wieku 60 lat i starsze, z zaburzeniami odporności, chorujące przewlekle, a także personel medyczny, który ma kontakt z chorymi lub materiałem zakaźnym oraz pracownicy i mieszkańcy placówek opieki długoterminowej. Szczepienia te w około 90% przypadków chronią przed ciężkim przebiegiem choroby COVID-19 lub hospitalizacją. [1]
Ubiegły miesiąc zapisał się jako ważny ze względu na proponowane zmiany w ustawodawstwie. Niektóre z nich obejmuje nowy projekt ustawy o zmianie ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia. Przewiduje on m.in uszczegółowienie zasad prezentacji i reklamy suplementów diety, mając na uwadze ochronę zdrowia i życia konsumentów oraz podnoszenie świadomości społeczeństwa. Nowością jest wprowadzenie do prezentowanych treści komunikatu: „Suplement diety jest środkiem spożywczym, którego celem jest uzupełnienie normalnej diety. Suplement diety nie ma właściwości leczniczych.” W projekcie uwzględniono też zakaz wykorzystywania w reklamach wizerunku autorytetów i ekspertów w dziedzinie nauk medycznych i nauk o zdrowiu. [2] Nowelizacja prawdopodobnie czeka również ustawę Prawo farmaceutyczne. Jednym z jej celów jest ujednolicenie roli Głównego Inspektora Farmaceutycznego, ale też wprowadzenie opłaty rocznej, do której zobowiązane byłyby podmioty prowadzące obrót produktami leczniczymi. Przychód z opłat zasiliłby budżet przeznaczony na działalność inspekcji farmaceutycznej. [3]
Wciąż spływają alarmujące doniesienia z aptek, związane z brakami leków. Poważny problem rodzi niedostępność Alfadiolu – popularnego leku na osteoporozę, który na polskim rynku nie ma zamienników. Interwencję w tej sprawie podjęło Ministerstwo Zdrowia. W jej wyniku podpisany został list intencyjny, umożliwiający produkcję preparatów z alfakalcydolem przez naszą rodzimą firmę. Ponadto do obrotu w Polsce dopuszczono preparat Detriol (calcitriolum), który ma być dostępny w połowie listopada 2022 r., zaś minister zdrowia wydał zgody na czasowe dopuszczenie do obrotu produktów leczniczych sprowadzanych z innych rynków. [4]
W związku z niedawnymi wydarzeniami na Ukrainie rozpoczęto dystrybucję tabletek zawierających jodek potasu do komend powiatowych Państwowej Straży Pożarnej na terenie naszego kraju. Jak poinformowało Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, jest to standardowa procedura stosowana na wypadek wystąpienia ewentualnego zagrożenia radiacyjnego. Resort uspokaja – na razie na mamy do czynienia z takim zagrożeniem, a sytuacja jest systematycznie kontrolowana przez Państwową Agencję Atomistyki. Wart podkreślenia jest fakt, że według aktualnego prawa Minister Zdrowia w sytuacji kryzysowej będzie mógł wydać dyspozycję, na mocy której apteki zajmą się dystrybucją leków (lub innych produktów) dostarczanych z Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych obywatelom Polski. [5]
Dobrymi nowinami podzieliła się firma Novartis. Komisja Europejska zatwierdziła asciminib do leczenia dorosłych pacjentów z przewlekłą białaczką szpikową z chromosomem Philadelphia w fazie przewlekłej (Ph+ CML-CP), którzy wcześniej byli leczeni dwoma lub więcej inhibitorami kinazy tyrozynowej (IKT). Asciminib jest pierwszym lekiem w Europie, który działa poprzez ukierunkowanie w szczególności na kieszonkę mirystoilową ABL (inhibitor STAMP), oferując nowe podejście do leczenia pacjentów, którzy doświadczają nietolerancji i/lub oporności na obecnie dostępne terapie IKT. To bardzo istotne wydarzenie dla chorych z przewlekłą białaczką szpikową, którzy nie reagują na dotychczasowe leczenie, a wdrożenie innego leku z programu lekowego mogłoby poskutkować wystąpieniem poważnych działań niepożądanych. [6]
Przegląd branżowy kończymy dwoma newsami ze świata nauki. Badacze z polskiego zespołu ogłosili, że spożywanie napojów, zawierających kwas fosforowy, takich jak np. cola, może być czynnikiem ryzyka rozwoju infekcyjnych kamieni moczowych. Natomiast w przypadku pacjenta z istniejącym w drogach moczowych kamieniem nieinfekcyjnym, kwas fosforowy może powodować szybsze narastanie kolejnych warstw tego kamienia. [7] Jedna z amerykańskich firm z sektora nowoczesnych technologii medycznych podpisała umowę licencyjną na patent, który jest własnością Uniwersytetu Warszawskiego. Patent obejmuje nowatorską technologię produkcji matrycy grafenowej. Wynalazek ten może być wykorzystany w konstrukcji biosensora, monitorującego stan zdrowia pacjentów. [8]
Daria Frisch
Co wydarzyło się w sierpniu? Zobacz poprzedni Przegląd branżowy PTSF.
Źródła:
- gov.pl, Czwarta dawka dla wszystkich osób 12+, 15.09.2022 [05.10.2022], https://www.gov.pl/web/zdrowie/czwarta-dawka-dla-wszystkich-osob-12
- gov.pl, Projekt ustawy o zmianie ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia, [05.10.2022], https://www.gov.pl/web/premier/projekt-ustawy-o-zmianie-ustawy-o-bezpieczenstwie-zywnosci-i-zywienia
- Sygut M., Ustawa Prawo farmaceutyczne: jest propozycja zmian, Puls Medycyny, 26.09.2022 [05.10.2022], https://pulsmedycyny.pl/ustawa-prawo-farmaceutyczne-jest-propozycja-zmian-1164751
- Puls Medycyny, Popularny lek na osteoporozę prawie zniknął z aptek. Jest reakcja Ministerstwa Zdrowia, 30.09.2022 [05.10.2022], https://pulsmedycyny.pl/popularny-lek-na-osteoporoze-prawie-zniknal-z-aptek-jest-reakcja-ministerstwa-zdrowia-1165293
- mgr.farm, Ministerstwo rozpoczęło dystrybucję tabletek z jodkiem potasu. Jest zagrożenie, 20.09.2022 [05.10.2022], https://mgr.farm/aktualnosci/ministerstwo-rozpoczelo-dystrybucje-tabletek-z-jodkiem-potasu-jest-zagrozenie/
- Rynek Zdrowia, Ostra białaczka szpikowa: Komisja Europejska zatwierdziła nową terapię, 28.09.2022 [05.10.2022], https://www.rynekzdrowia.pl/serwis-hematoonkologia/ostra-bialaczka-szpikowa-komisja-europejska-zatwierdzila-nowa-terapie,237414,1023.html
- Tomala L., Zbadano związek napojów typu cola z kamieniami moczowymi, Nauka w Polsce, 21.09.2022 [05.10.2022], https://naukawpolsce.pl/aktualnosci/news%2C93702%2Czbadano-zwiazek-napojow-typu-cola-z-kamieniami-moczowymi.html
- Nauka w Polsce, Grafenowa matryca opracowana na UW ma pomóc w monitorowaniu stanu zdrowia pacjentów, 09.09.2022 [05.10.2022], https://naukawpolsce.pl/aktualnosci/news%2C93596%2Cgrafenowa-matryca-opracowana-na-uw-ma-pomoc-w-monitorowaniu-stanu-zdrowia