Styczeń, uznawany przez wiele osób za miesiąc motywacji, postawił nowe wyzwania wobec świata nauki, medycyny i farmacji, ale także przypomniał, że warto na chwilę się zatrzymać i skupić na własnym zdrowiu. Jakich zmian możemy spodziewać się w nadchodzącym czasie?
Początek roku to wiele doniesień związanych z pandemią COVID-19:
- Dopuszczono do obrotu doustny lek przeciwwirusowy Paxlovid– zalecany w UE w terapii leczenia COVID-19. Komitet ds. Produktów Leczniczych Stosowanych u Ludzi (CHMP) EMA ocenił, że leczenie Produktem Paxlovid zmniejszyło liczbę hospitalizacji lub zgonów. Sam lek zawiera dwie substancje czynne: PF-07321332, który zmniejsza zdolności namnażania się wirusa COVID-19 oraz rytonawir, który przedłuża działanie PF-07321332. [1]
- WHO wydało pozytywne rekomendacje dla: baricytynibu – zalecanego u pacjentów z ciężkim i bardzo ciężkim przebiegiem COVID-19 i sotrovimabu – terapia u osób z łagodnym lub umiarkowanym choroby z wysokim ryzykiem hospitalizacji. [2]
- Amerykańscy kardiolodzy zidentyfikowali jednostkę chorobową MIS-C jako nowy problem zdrowotny u dzieci. Może się pojawić w czasie czterech do sześciu tygodni po ekspozycji na COVID-19. Objawia się stanem zapalnym w sercu, płucach, nerkach i przewodzie pokarmowym. „81 proc. pacjentów utraciło część funkcji skurczowej lewej komory w ostrej fazie choroby, jednak po trzech i czterech miesiącach funkcja skurczowa wróciła do normy.” [3]
- Naukowcy z Uniwersytety Medycznego w Białymstoku odkryli wariant genetyczny, który dwukrotnie zwiększa ryzyko śmierci lub ciężkiego przebiegu COVID-19. Przypuszcza się, że 14% Polaków może posiadać ten wariant genu. Odkrycie może znacznie pomóc w zwalczeniu pandemii poprzez wcześniejszą identyfikację osób, które są szczególnie narażone na gwałtowny przebieg choroby. [4]
- Każdy pacjent, który stwierdza u siebie typowe objawy COVID-19, ma możliwość wykonania testu antygenowego w aptece bez żadnego skierowania i wpisania w system EWP. Jest to kolejny krok w rozwoju kariery dla farmaceutów i wykorzystaniu ich potencjału podczas walki z pandemią. [5, 6]
Ogłoszono projekt Ministerstwa Zdrowia dotyczący rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego. Dla chorych z rakiem prostaty od 1 kwietnia ma obowiązywać darmowe leczenie z wykorzystaniem robota da Vinci. Jest to obecnie najnowocześniejsza metoda, wykorzystująca trójwymiarowy obraz pola operacyjnego i powiększenie, które umożliwia precyzyjny zabieg chirurgiczny. Zapewnia to większy dyskomfort pacjenta w czasie operacji, mniejszą liczbę powikłań i skrócony czas hospitalizacji. [7]
Polski sturt-up GlucoActive chce wypuścić na rynek pierwszy bezinwazyjny, przebadany klinicznie glukometr na świecie. GlucoStation, bo tak właśnie ma się nazywać, ma być certyfikowanym urządzeniem, wykorzystującym metody optyczne do monitorowania stężenia glukozy. Co oznacza to dla pacjenta? Koniec z regularnym nakłuwaniem, które dla wielu osób jest bardzo uciążliwe. Wystarczające będzie przyłożenie ręki do glukometru na kilka sekund. W tym czasie dojdzie do naświetlenia odpowiednią długością fali żył w ręce, co umożliwi określenie stężenia glukozy. Oznacza to bezbolesną oraz bezpieczną kontrolę glikemii dla diabetyków. [8]
Zespół rzeszowskich naukowców opracował program komputerowy, który ma pomóc pacjentom z chorobą Parkinsona. Technologia przeprowadza analizę zaburzeń mowy na podstawie parametru czasowo-częstotliwościowego. Innowacyjny wynalazek ułatwi logopedom wykonanie badania, sprawdzenie postępów choroby, ocenę skuteczności farmakoterapii i archiwizację wyników. Program również umożliwi pacjentom ćwiczenia logopedyczne w domu. Regularne ćwiczenia mogą spowolnić proces degradacji mowy, który jest charakterystycznym objawem dla choroby Parkinsona. [9]
Naukowcy z Gwangju Institute of Science and Technology (GIST) w Korei Południowej pracują nad innowacyjną metodę leczenia choroby Alzheimera. Chcą wykorzystać ultradźwięki do stymulacji aktywności elektrycznej mózgu, aby przeciwdziałać tworzeniu się blaszek β-amyloidowych i akumulacji białka tau, charakterystycznych w stadium początkowym choroby. Osoba poddana terapii będzie poddania impulsom w postaci fal gamma o najwyższej częstotliwości (powyżej 30 Hz), tj. dźwięk, światło czy wibracje mechaniczne, co pozwoli na synchronizację z falami w mózgu. [10]
Aleksandra Łapa, Olga Kruszyńska
Źródła:
[1] Redakcja Aptekarza Polskiego „Paxlovid warunkowo dopuszczony do obrotu” , aptekarzpolski.pl, 28.01.2022 [Dostęp 29.01.2022]. https://www.aptekarzpolski.pl/aktualnosci/paxlovid-warunkowo-dopuszczony-do-obrotu/
[2] Redakcja Aptekarza Polskiego „WHO rekomenduje dwa nowe leki na COVID-19” aptekarzpolski.pl, 17.01.2022 [Dostęp 29.01.2022]. https://www.aptekarzpolski.pl/aktualnosci/who-rekomenduje-dwa-nowe-leki-na-covid-19/
[3] „Dziecięce serca szybko „odzyszkują siły” po COVID-19”, pulsmedycyny.pl, 21.01.2022 [Dostęp: 29.01.2022]. https://pulsmedycyny.pl/dzieciece-serca-szybko-odzyskuja-sily-po-covid-19-badania-1139162
[4] Izabela Próchnicka, PAP-Nauka w Polsce „Naukowcy z UMB zidentyfikowali wariant genetyczny ciężkiego przebiegu COVID-19” , naukawpolsce.pl 12.01.2022 [Dostęp 29.01.2022]. https://naukawpolsce.pl/aktualnosci/news%2C90933%2Cnaukowcy-z-umb-zidentyfikowali-wariant-genetyczny-ciezkiego-przebiegu-covid
[5] Redakcja Aptekarza Polskiego „O testowaniu w aptekach w ‘Strategii walki z pandemią COVID-19’” aptekarzpolski.pl, 24.01.2022 [Dostęp: 30.01.2022] https://www.aptekarzpolski.pl/aktualnosci/o-testowaniu-w-aptekach-w-strategii-walki-z-pandemia-covid-19/
[6] Michał Gondek „Premier: od 27 stycznia darmowe testy antygenowe w każdej aptece” , aptekarzpolski.pl 21.01.2022 [Dostęp:30.01.2022] https://www.aptekarzpolski.pl/aktualnosci/premier-od-27-stycznia-darmowe-testy-antygenowe-w-kazdej-aptece/
[7] Rynek Zdrowia, MZ wprowadza darmowe leczenie z użyciem robota da Vinci. Rozporządzenie skierowano do ogłoszenia, 26.01.2022 [Dostęp:31.01.2022] https://www.rynekzdrowia.pl/Serwis-Onkologia/MZ-wprowadza-darmowe-leczenie-z-uzyciem-robota-da-Vinci-Rozporzadzenie-skierowano-do-ogloszenia,228978,1013.html
[8] Dobroszek, Polski bezinwazyjny glukometr po udanym eksperymencie medycznym. Pierwszy taki sprzęt na świecie, 25.01.2022 [Dostęp:31.01.2022]. https://mycompanypolska.pl/artykul/polski-bezinwazyjny-glukometr-po-udanym-eksperymencie-medycznym-pierwszy-taki-sprzet-na-swiecie/8539
[9] „Choroba Parkinsona: program komputerowy wykryje i oceni zaburzenia mowy”, pulsmedycyny.pl 20.01.2022 [Dostęp: 30.01.2022]. https://pulsmedycyny.pl/choroba-parkinsona-program-komputerowy-wykryje-i-oceni-zaburzenia-mowy-1139103
[10] Wernicki, Ultradźwięki kontra Alzheimer, 27.01.2022 [Dostęp:31.01.2022]. https://naukawpolsce.pl/aktualnosci/news%2C91092%2Cultradzwieki-kontra-alzheimer.html