Szczepienia – mają za zadanie chronić pacjenta przed ciężkim przebiegiem choroby (w tym również hospitalizacją), jak i przed ciężkimi powikłaniami spowodowanymi daną chorobą. Należy pamiętać, że nie chronią one przed zachorowaniem!
Dziś temat szczepień ochronnych nie schodzi z nagłówków w gazetach, telewizji i social mediach, bardzo często jest tematem spornym i powodującym podziały w społeczeństwie. Spowodowane to jest dużą ilością tzw. fake newsów – “sianych” w internecie.
W związku z naszą akcją “W szczepionkę nie boli!”, artykuł jest dedykowany obaleniu najbardziej powszechnych mitów dotyczących szczepień.
Zaczynamy rozprawę!
- Szczepionki zawierają rtęć.
Nie jest to prawda. W Polsce w szczepieniach DTP przeciwko błonicy, krztuścowi i tężcowi występuje etylowa postać rtęci zwana tiomersalem. Nie można tego utożsamiać z metaliczną rtęcią. Tiomersal ma właściwości antyseptyczne i przeciwgrzybiczne, w związku z czym jest konserwantem dodawanym do niektórych szczepionek, żeby zapobiec zanieczyszczeniom. Tiomersal nie kumuluje się w organizmie, zarówno u dorosłych jak i u dzieci. Przeprowadzono badanie na niemowlętach w pierwszych 6 miesiącach życia, które pokazało, że etylortęć pochodząca od tiomersalu jest usuwana z organizmu w przeciągu 4-9 dni. Co ciekawe, stwierdzono, że bardziej niebezpieczne jest spożywanie ryb zanieczyszczonych metylortęcią, która w odróżnieniu od etylortęci jest toksyczna. [1]
- Szczepionki powodują autyzm.
Skąd się wzięło to przekonanie? Otóż, z badania Andrew’a Wakefield’a (notabene lekarza), którzy rzekomo dowiódł, że szczepienia powodują autyzm. Zanurzmy się w szczegóły.
Wakefield przeprowadził badanie na 12 dzieciach. Wyniki tego testu rzekomo potwierdziły istnienie korelacji między szczepionką przeciw odrze, śwince i różyczce (MMR) a autyzmem. Co więcej, wyniki tego badania zostały opublikowane w prestiżowym czasopiśmie “The Lancet”. Jednak, znalazła się grupa ludzi, których to zaciekawiło i postanowili przeprowadzić “śledztwo”.
Okazało się, że badanie zostało na wielu płaszczyznach sfałszowane! Między innymi:
– Wakefield otrzymał wysokie wynagrodzenie za zlecone przeprowadzenie badania, które miało wykazać związek szczepień z autyzmem – zleceniodawcy zależało na dokładnie takim wyniku eksperymentu;
– po opublikowaniu artykułu wystąpił z wnioskiem o patent na szczepionkę przeciw odrze własnego autorstwa;
– dzieci, które wzięły udział w badaniu miały stwierdzone problemy rozwojowe jeszcze przed podaniem szczepionki;
– Wakefield często fabrykował, naginał i zmieniał dane w taki sposób aby wyniki pasowały do postawionej przez niego tezy.
Wszystkie inne badania, które zostały przeprowadzone rzetelnie na w/w szczepionce dały taki sam wynik – szczepienia z grupy MMR nie zwiększa ryzyka wystąpienia autyzmu, zarówno u zdrowych dzieci, jak i u dzieci z grup ryzyka. [2]
- Szczepionki zawierają aluminium (czysty, techniczny glin).
Należy wiedzieć, że szczepionki zawierają substancje pomocnicze, które mają zapewnić bezpieczeństwo, stabilność oraz ich działanie. Glin, który rzekomo występuje w szczepionkach nie występuje w postaci “czystej”, lecz w postaci wodorotlenku lub fosforanu. Te składniki są adiuwantami, czyli odpowiadają za wzmocnienie działania szczepionki. Są to substancje przebadane i bezpieczne dla organizmu, poza tym występują w niewielkich ilościach, a istotną kwestią jest to, że toksyczność nie zależy wyłącznie od samego charakteru substancji i jej występowania, lecz jest zależna od dawki. [3]
Szczepienia nie są obowiązkowe, więc część społeczeństwa zadaje sobie pytanie – po co się szczepić? Każdy kraj jednak rządzi się swoimi prawami, jak to mówią – “co kraj to obyczaj”. Zobacz poniżej, jak w innych państwach wygląda stosunek do szczepień i jakie ograniczenia zostały wprowadzone:
- Francja
W 2018 roku obowiązek szczepień dzieci został rozszerzony. Obowiązkowe jest szczepienie przeciw błonicy, krztuścowi, tężcowi, poliomyelitis, Hib, WZW typ B, pneumokokom, odrze, śwince, różyczce oraz meningokokom z grupy C. Brak zaświadczenia o szczepieniu uniemożliwia dostania się do placówek edukacyjnych oraz klubów sportowych.
- Kanada
Brak szczepień wiąże się z ograniczonym dostępem do szkół i przedszkoli.
- Australia
Rząd prowadzi politykę “nie kłujesz – nie płacimy”. Rodzice, którzy nie zgadzają się na szczepienie dzieci z przyczyn pozamedycznych tracą prawa do świadczeń wypłacanych na dzieci.
- Stany Zjednoczone
Dzieci nieszczepione nie są przyjmowane do placówek publicznych.
- Norwegia
Szczepienia są dobrowolne.
- Niemcy
Rodzice, którzy przed posłaniem dziecka do przedszkola nie spotkają się z lekarzem, aby porozmawiać na temat szczepień, są karani wysoką grzywną do 2 500 Euro. W 2020 roku wprowadzono obowiązkowe szczepienia przeciw odrze i jeśli dziecko nie zostanie zaszczepione, to nie będzie przyjęte do żłobka i przedszkola, a rodzicom grozi kara finansowa.
Dla przypomnienia – w Polsce ustawa o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi nakłada obowiązek administracyjny poddania się szczepieniom obowiązkowym. Rodzicom grozi kara finansowa za brak zgody na szczepienie dziecka. [4]
Szczepionki mRNA pod lupą farmaceuty
Od prawie 2 lat (!) mamy na świecie pandemię COVID-19. Nowe szczepionki nieustannie pojawiają się na rynku i są tematem kontrowersyjnym. W ramach akcji “W szczepionkę nie boli” nie możemy przejść obok tego tematu obojętnie i postaramy się zmniejszyć szerzenie dezinformacji wśród społeczeństwa, obalając najbardziej powszechne mity.
- Szczepionka mRNA to nowa technologia i nie jest dokładnie przebadana ani sprawdzona.
Nie jest to nowa technologia, została zastosowana “na nowo”. Idea wprowadzenia zapisu białka, który ma stanowić cel dla układu immunologicznego jest znana już od co najmniej 10 lat i jest wykorzystywana przy opracowywaniu szczepionek przeciw malarii, wściekliźnie czy grypie. [5] Szczepionka mRNA jest wytworzona w sposób syntetyczny, pominięty został cały proces hodowli wirusa, co zwykle stanowi nie lada wyzwanie w kwestii zapewnienia odpowiednich procedur i jest dużo bardziej czasochłonne.
- Jeżeli przechorowałeś/aś COVID-19 to nie musisz się szczepić.
Nic bardziej mylnego! Szczepienie daje silniejszą odpowiedź immunologiczną niż przebycie choroby i dłużej się utrzymuje. U dużej grupy ozdrowieńców odporność naturalna jest słaba, a szczepienie może zwiększyć tą odporność. Co więcej, COVID-19 jest wywoływany przez różne warianty koronawirusa. Przechorowanie daje odporność na jeden konkretny, gdzie szczepionka może uodparniać na kilka wariantów. [6]
- Zaszczepieni mają ciężkie powikłania.
Pamiętajmy, że szczepionki, tak jak leki mogą mieć działania niepożądane, natomiast w przypadku szczepionki przeciw COVID-19 zdecydowana większość tzw. NOPów to łagodne, czyli ból głowy, gorączka, ból w miejscu iniekcji. Bardzo rzadko zdarzały się ciężkie odczyny poszczepienne w postaci zapalenia mięśnia sercowego.
Państwo wprowadziło Fundusz Kompensacyjny Szczepień ochronnych – osoby, które w wyniku niepożądanych skutków szczepienia wymagały hospitalizacji mogą ubiegać się o odszkodowanie pieniężne. [6,7]
- Szczepienie przeciw COVID-19 to eksperyment medyczny.
Szczepionka została szybko wprowadzona na rynek, to fakt. Niemniej jednak, zanim trafiła na rynek to została dokładnie przebadana. Szczepionki podlegają bardziej restrykcyjnym kontrolom niż leki i przechodzą przez fazę badań nieklinicznych (na zwierzętach) oraz fazę kliniczną (na ludziach).
Z pewnością, gdyby szczepionka nie spełniała wymagań dotyczących jakości, bezpieczeństwa i skuteczności klinicznej, to nie zostałaby dopuszczona do obrotu. [6]
- Szczepienie negatywnie wpływa na płodność.
Tą kwestią postanowili zająć się naukowcy z Boston University School of Public Health. Przeprowadzono badanie wśród 2126 kobiet z Kanady lub USA i ich partnerów. Kobiety, które wzięły udział, starały się o zajście w ciążę, a stan ich zdrowia był monitorowany do 6 miesięcy po urodzeniu dziecka.
Wyniki pokazały, że odsetek ciąż u kobiet, które były zaszczepione co najmniej jedną dawką szczepionki był niemal taki sam jak u pań niezaszczepionych. Podobne wyniki uzyskano wśród partnerów kobiet. W badaniu uwzględniono producenta szczepionki, liczbę przyjętych dawek oraz historię płodności, miejsce zamieszkania i wykonywany zawód. [8]
- Kobiety w ciąży nie mogą się szczepić przeciw COVID-19.
Kobiety ciężarne oraz w okresie połogu są w grupie ryzyka ciężkiego przebiegu COVID-19. Zachorowanie może zwiększać ryzyko porodu przedwczesnego, urodzenia martwego dziecka oraz innych powikłań ciąży.
Towarzystwa ginekologów na całym świecie jak np. Royal College of Obstetricians and Gynaecologists (RCOG) oraz American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG) zalecają szczepienie każdej ciężarnej, niezależnie od trymestru ciąży, przy czym RCOG zaznacza iż pełne szczepienie należy ukończyć przed rozpoczęciem III trymestru ciąży, kiedy ryzyko ciężkiego przebiegu COVID-19 u ciężarnych znacznie się zwiększa. [9]
W Szkocji zostało przeprowadzone badanie. Dotyczyło ono porównania częstości występowania powikłań wskutek COVID-19 w ciąży wśród pacjentek zaszczepionych i niezaszczepionych. Wyniki zostały opublikowane w cenionym przez naukowców czasopiśmie “Nature”. Wyniki jednoznacznie pokazały, że wśród kobiet zaszczepionych powikłania “covidowe” były rzadziej niż u kobiet niezaszczepionych. [10]
Każdego dnia dochodzą do nas różne informacje na temat szczepień, co często przyprawia o zawrót głowy, pamiętajmy o tym, aby nie dać się “wprowadzić w błąd” i umieć rozróżniać wiarygodne informacje od fake newsów. Więcej o szczepieniach możesz dowiedzieć się na stronie internetowej https://szczepienia.pzh.gov.pl/, która posiada akredytację WHO.
Monika Kwaśnicka
Źródła:
[1] Szczepienia Info “Co to jest tiomersal i w jakim celu stosowany jest w szczepionkach?”, szczepienia.pzh.gov.pl, 01.12.2021 [Dostęp 21.02.2022] https://szczepienia.pzh.gov.pl/faq/w-jakim-celu-tiomersal-jest-stosowany-szczepionkach/
[2] mgr farm. Maria Bialik “Szczepionki nie powodują autyzmu! Skąd ta teza?” leki.pl, 07.09.2021 [Dostęp 21.02.2022] https://leki.pl/poradnik/szczepionki-nie-powoduja-autyzmu-skad-zatem-ta-teza/
[3] Szczepienia info “Jakie substancje pomocnicze wchodzą w skład szczepionek?”, szczepienia.pzh.gov.pl, 18.01.2022 [Dostęp 21.02.2022] https://szczepienia.pzh.gov.pl/wszystko-o-szczepieniach/jakie-substancje-pomocnicze-wchodza-w-sklad-szczepionek/
[4] Szczepienia info “Jak wygląda obowiązek szczepień w różnych krajach?” szczepienia.pzh.gov.pl, 01.12.2021 [Dostęp 21.02.2022] https://szczepienia.pzh.gov.pl/faq/jak-wyglada-obowiazek-szczepien-w-roznych-krajach/?wersja=dla-pacjentow
[5] Medyk Białostocki “Fakty i mity na temat szczepień” umb.edu.pl, 30.03.2021 [Dostęp 21.02.2022] https://www.umb.edu.pl/medyk/tematy/zdrowie/druga_strona_medycyny/fakty_i_mity_na_temat_szczepien
[6] Szczepienia Info “Obalamy najczęstsze mity na temat szczepionek i szczepień przeciw COVID-19”, szczepienia.pzh.gov.pl, 18.01.2022 [Dostęp 21.02.2022] https://szczepienia.pzh.gov.pl/faq/obalamy-najczestsze-mity-na-temat-szczepionek-i-szczepien-przeciw-covid-19/
[7] Adrian Dąbek “Odszkodowanie za niepożądane skutki po podaniu szczepionki. Jak je dostać?”, medonet.pl, 12.02.2022 [Dostęp 21.02.2022] https://www.medonet.pl/koronawirus/koronawirus-w-polsce,fundusz-kompensacyjny-szczepien-ochronnych—kto-moze-dostac-odszkodowanie-,artykul,20121386.html#niepozadane-odczyny-poszczepienne-jak-duzo-sie-ich-pojawilo
[8] Puls Medycyny “Szczepionka przeciw COVID-19 a płodność. Przebadano ponad 2 tys. par”, pulsmedycyny.pl, 25.01.2022 [Dostęp 21.02.2022] https://pulsmedycyny.pl/szczepionka-przeciw-covid-19-a-plodnosc-przebadano-ponad-2-tys-par-1139401
[9] “EMA: szczepienie przeciwko COVID-19 kobiet w ciąży jest bezpieczne” mp.pl, 19.01.2022 [Dostęp 21.02.2022] https://pulsmedycyny.pl/szczepionka-przeciw-covid-19-a-plodnosc-przebadano-ponad-2-tys-par-1139401
[10] Sarah J. Stock, Jade Carruthers, Clara Calvert i in. “SARS-CoV-2 infection and COVID-19 vaccination rates in pregnant women in Scotland”, nature.com, 13.01.2022 [Dostęp 21.02.2022] https://www.nature.com/articles/s41591-021-01666-2