Rok 2022 już za nami! Ostatni miesiąc zaskoczył nas udoskonaleniami w branży farmaceutyczno-medycznej. Koniec roku dostarczył nowych informacji w zakresie farmacji klinicznej. Jaka będzie rola farmaceutów w nowoczesnym modelu systemu ochrony zdrowia? Zostań i przeczytaj najnowszy Przegląd branżowy PTSF.
Grudzień każdego roku jest miesiącem, któremu przyświeca temat wirusa HIV. 1 grudnia przypada Światowy Dzień Walki z AIDS. Dodatkowo miesiąc ten jest okresem intensywnie prowadzonych akcji profilaktycznych przez członków PTSF. Pod koniec miesiąca miało miejsce szczególnie ważne wydarzenie. Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) zatwierdziła nowy rodzaj leku antyretrowirusowego dla dorosłych pacjentów, którzy zmagają się z oporną postacią ludzkiego wirusa niedoboru odporności typu 1. Lenakapawir jest nadzieją dla osób u których dotychczasowo inne terapie były nieskuteczne. Jest on przedstawicielem nowej klasy leków przeciwwirusowych zwanych inhibitorami kapsydu.1
Kolejną nowością ogłoszoną przez FDA jest preparat oparty o mikroflorę kałową. Rebyota to pierwszy tego typu lek. Znajdzie on zastosowanie po przebytej antybiotykoterapii spowodowanej zakażeniem Clostridioides difficile (CDI). Produkt podawany jest doodbytniczo. Jego zadaniem jest odbudowa mikroflory jelitowej, co przyczyni się do zmniejszenia ryzyka nawrotu choroby.2
Już od 12 grudnia przeciw COVID-19 mogą zaszczepić się półroczne niemowlęta! Szczepionka Comirnaty przeznaczona jest dla dzieci w wieku od 6 miesięcy do 4 lat. W skład szczepienia podstawowego wchodzą trzy dawki szczepionki podawane domięśniowo. Pierwsze dwie dawki dziecko przyjmuje w odstępie 3 tygodni. Po 8 tygodniach od drugiej dawki może przyjąć ostatnie szczepienie.3
Fałszowanie leków to wciąż rosnący problem. Zadaniem farmaceutów jest weryfikacja produktów leczniczych, jednak dotychczas używany program nie był wystarczająco wydajny. Z pomocą przychodzi NAMS – narzędzie webowe, do którego osoba uprawniona będzie mogła zalogować się przez przeglądarkę internetową. NAMS będzie podłączone do ogólnoeuropejskiego systemu AMS. Rozwiązanie to zastąpi ręczną weryfikację problemu, co przełoży się na szybsze wykrywanie i analizowanie przychodzących alertów.4
Ostatnie lata wpłynęły znacznie na zwiększenie kompetencji farmaceutów, co poskutkowało przygotowaniem nowych rozwiązań przez Ministerstwo Zdrowia i Główny Inspektorat Farmaceutyczny. Zakończyły się roczne prace przedstawicieli środowisk medycznych nad zwiększeniem możliwości farmaceutów w ochronie zdrowia.
GIF przedstawił „Raport 2022. Rozwiązania w zakresie farmacji klinicznej oraz działalności farmaceutów w podmiotach leczniczych”, w którym dowiadujemy się o:
- wprowadzeniu zawodu farmaceuty klinicznego z dokładnym zakresem kompetencji;
- zwiększeniu ilości kształconych farmaceutów i aktualizacji planu kształcenia;
- nadaniu farmaceucie uprawnień do dostępu do pełnej dokumentacji medycznej;
- uczestnictwie farmaceuty w procesie decyzyjnym dotyczącym dobrostanu pacjenta;
- roli farmaceuty w edukacji pacjenta hospitalizowanego na temat zasad farmakoterapii;
- regulacji prawnej dotyczącej pozwolenia na prowadzenie apteki szpitalnej przez nieposiadające jej organy.5
Koniec grudnia przyniósł zmiany w Ministerstwie Zdrowia. Po 5 latach zmienił się Dyrektor Narodowego Instytutu Leków (NIL). Stanowisko to objęła dr n. farm. Iza Książek, która do tej pory pełniła obowiązki dyrektora NIL ds. badań kontrolnych.6
Pod koniec roku dowiedzieliśmy się o zmianach w programach lekowych, które będą obowiązywały od 2023 roku. Lekiem, którego refundacja nie będzie kontynuowana jest Tresiba. Do tej pory był stosowany przez osoby dorosłe i dzieci z cukrzycą typu I i II. Przeniesiony zostaje także lenalidomid, wykorzystywany w leczeniu chłoniaków B-komórkowych i szpiczaka plazmocytowego. Od nowego roku będzie występował w katalogu chemioterapii. Zostały rozszerzone wskazania dla refundacji wśród chorych na przewlekłą białaczkę limfocytową. Zmiana nie ominęła również kryteriów kwalifikacji do leczenia niwolumabem chorych na klasycznego chłoniaka Hodgkina.7
Przegląd zakończymy nowym zastosowaniem sztucznej inteligencji w medycynie. Tym razem naukowcy z Hanyang University w Korei Północnej wzięli pod lupę zapalenie płuc. Opracowany przez nich algorytm pozwala na wykrycie choroby u pacjenta na podstawie dźwięków kaszlu. Pod uwagę została wzięta również różnorodność pomieszczeń, co w przyszłości może umożliwić zdalne monitorowanie pacjentów.8
Marta Kawecka
Co wydarzyło się w listopadzie? Zobacz poprzedni Przegląd branżowy PTSF.
Źródła:
- Aptekarz Polski, Nowy lek dla pacjentów z opornym HIV-1, 27.12.2022 [18.01.2023], https://www.aptekarzpolski.pl/aktualnosci/nowy-lek-dla-pacjentow-z-opornym-hiv-1
- Aptekarz Polski, FDA zatwierdza do stosowania pierwszy lek zawierający mikroflorę kałową, 05.12.2022 [18.01.2023], https://www.aptekarzpolski.pl/aktualnosci/fda-zatwierdza-do-stosowania-pierwszy-lek-zawierajacy-mikroflore-kalowa
- gov.pl, Szczepienia przeciw COVID-19 również dla dzieci od 6 miesiąca, 08.12.2022 [18.01.2023], https://www.gov.pl/web/zdrowie/szczepienia-przeciw-covid-19-rowniez-dla-dzieci-od-6-miesiaca.
- Rynek Zdrowia, Od stycznia ułatwienia dla farmaceutów. Na czym polega nowe narzędzie?, 21.12.2022 [18.01.2022], https://www.rynekzdrowia.pl/Farmacja/Od-stycznia-ulatwienia-dla-farmaceutow-Na-czym-polega-nowe-narzedzie,240543,6.html
- Puls Medycyny, Jak wykorzystać potencjał farmaceutów klinicznych? Znamy rekomendacje MZ i GIF, 20.12.2022 [18.01.2023], https://pulsmedycyny.pl/jak-wykorzystac-potencjal-farmaceutow-klinicznych-znamy-rekomendacje-mz-i-gif-1172683
- Puls Medycyny, Powołano dyrektora Narodowego Instytutu Leków. Kto nim został?, 22.12.2022 [18.01.2023], https://pulsmedycyny.pl/powolano-dyrektora-narodowego-instytutu-lekow-kto-nim-zostal-1172925
- Puls Medycyny, Jest nowa lista refundacyjna. Jakie zmiany zaczną obowiązywać 1 stycznia 2023 r., 22.12.2022 [18.01.2023], https://pulsmedycyny.pl/jest-nowa-lista-refundacyjna-jakie-zmiany-zaczna-obowiazywac-1-stycznia-2023-r-1172854
- Rynek Zdrowia, Analizując odgłosy kaszlu można diagnozować zapalenie płuc. Naukowcy wykorzystali nowy algorytm, 13.12.2022 [18.01.2023], https://www.rynekzdrowia.pl/Serwis-Choroby-Pluc/Analizujac-odglosy-kaszlu-mozna-diagnozowac-zapalenie-pluc-Naukowcy-wykorzystali-nowy-algorytm,240273,1022.html